Гарадзенскі край

Кароткі нарыс з гісторыі края

Да XII ст. — дзікі край, куды кн. Рагвалод-Барыс, хрысціцель Дзвінскіх камянёў, "хадзіў на яцьвяг і, перамогшы іх, па вяртаньні паставіў горад ва імя свае". Заснаваны нешматлікія валынскія гарады-анклавы, як цэнтры славянскай культуры.

З XIII ст. — калыска княства Літоўскага. Каралеўскі Наваградак, пагорак Міндаўга і келіх св. Ядвігі. Гародня, скуль пачыналіся амаль усі паходы Гедыміна і куды Стэфан Баторы плянаваў перанесьці сваю сталіцу. Крэва — сакральнае месца, радавое гняздо Ягелонаў, дзе быў забіты Кейстут і была абвешчана Унія.

Спрадвечна існуюць тут абодве плыні хрысьціанства — заходняя і ўсходняя. Ваяўнічая Калжская царква і францысканы з бенедыктынцамі, якіх запрашаў Гедымін у сваім знакамітым лісце, пабудаваўшы першыя храмы ў Вільне і Наваградку. З гэтых краёў распачалі хрышчэньне Літвы 1387 в. князь и кароль Ягайла і ягоны стрыечны брат Вітаўт.

Аб'екты страчанай спадчыны